De perfecte, circulaire module van hout, waar alles in zit wat je nodig hebt – en die zó handig en multifunctioneel is, dat je er allerlei gebouwen mee kunt maken. Met die missie ging Sustainer Homes in 2015 van start. Nu, vijf jaar later, zorgt de samenwerking tussen de radicale denkers van Sustainer Homes en de gedegen woningbouwers van TBI voor een nieuwe doorbraak in circulair bouwen: de geboorte van de circulaire gezinswoning die -dankzij digitalisering en robotisering – ook op grote schaal en voor een breed publiek kan worden geproduceerd.
Gert van Vugt, één van de vier founders van Sustainer Homes, geloofde van meet af aan in hout én in modulair bouwen als antwoord op de circulariteitsvraag. Maar daarmee ben je er natuurlijk nog niet.Gert: : ‘Systeemdenken is zeer tijdrovend en kostbaar, in het begin. Je moet heel veel facetten meewegen zonder dat je er enige schaal mee wint en ongelofelijk tot het gaatje gaan om bepaalde dingen optimaal te laten werken binnen het systeem. En daarbij moet je natuurlijk steeds voor ogen houden dat je gebouwen maakt die je in de toekomst helemaal uit elkaar kunt halen – en weer in een nieuw gebouw kunt hergebruiken. In het begin hebben we veel projecten gedaan voor particulieren, die veel individuele aanpassingen vergden van het systeem. Hierdoor werd het toch weer voor een deel maatwerk. Van die ‘moeilijke route’ hebben we geleerd dat we heel consequent moeten zijn en blijven in het systeemdenken. Met TBI maken we daarin een enorme versnelling. Dankzij de samenwerking met de TBI-ondernemingen ERA Contour, Hazenberg Bouw en Koopmans Bouwgroep konden we de in alle opzichten perfecte rijtjeswoning ontwerpen op basis van onze module, het HOUTbaar HUIS, en kan die nu ook op grote schaal geproduceerd gaan worden. Wij leveren het systeem en de digitale scripts die nodig zijn voor de productie. TBI levert de kennis en de data die we nodig hebben – hoe maken we de ideale gezinswoning – en de voorinvestering die nodig is om de fabriek met de assemblagelijnen te maken. We vullen elkaar perfect aan. Het gaat nu ineens heel hard – we hebben het niet meer in de hand. We zijn ingestapt, hebben de riemen omgedaan – circulair bouwen kan met HOUTbaar HUIS een enorme sprong gaan maken.’
Van prototyping naar productie
In Harbrinkhoek is door TBI de pilotfabriek voor de prototypes ingericht. Daar wordt de lering uitgetrokken voor de definitieve fabriek, die de TBI-ondernemingen in staat stelt om massa te maken. En er zijn nog wat details uit te werken op weg naar de eerste vier prototypes in Hengelo, want in een gestandaardiseerd product moet wel àlles kloppen. Gert: ‘Je wilt niet weten hoe lang de ingenieurs samen over de hoogte van een dakrand kunnen praten, maar dat loont natuurlijk als je die dakrand straks 100.000 keer gaat toepassen. Met de ervaring, data en kennis van de TBI-ondernemingen ERA Contour, Hazenberg Bouw en Koopmans Bouwgroep wordt HOUTbare HUIS een zeer vergaand geoptimaliseerde woning.’
Een sterk punt van HOUTbaar HUIS is volgens Rudy van Gurp, van TBI WOONlab, dat er geen wezenlijk andere waarde- en businessmodellen nodig zijn voor corporaties en beleggers – dus geen andere rekenmethode om TCO’s te berekenen en metéén HOUTbare HUIZEN te gaan toepassen in nieuwe wijken, buurten, dorpen en steden. Rudy: ‘Je hebt geen andere financiële huishouding nodig om HOUTbaar HUIS nu al toe te kunnen passen. En dan zijn er ook nog allerlei subsidies, waar we nu aanspraak op kunnen maken en die meehelpen om HOUTbaar HUIS een vliegende start te geven.’ Rudy van Gurp, van TBI WOONlab: ‘De samenwerkingsovereenkomst tussen TBI en Sustainer Homes is getekend in augustus 2019. Inmiddels worden de eerste prototypes gerealiseerd en ergens na de bouwvak gemonteerd in Hengelo. Anderhalf jaar na ‘zou het niet leuk zijn om’ gaan we nu gewoon een produceerbaar en ‘bestelbaar’ product neerleggen, met een prijs. Het is ongelofelijk snel gegaan. Dat geeft veel energie.’
Varianten en mogelijkheden
HOUTbaar HUIS biedt de corporatie, belegger en de uiteindelijke huurder nog wel alle gelegenheid om op maat afwerkingen te kiezen. Zo zijn er allerlei variaties mogelijk in volume, woonoppervlak, indeling en gevelafwerking, al naar gelang de context, de doelgroep en de geldende beeldkwaliteitsplannen. Ook in de binnenafwerking biedt een HOUTbaar huis veel mogelijkheden. Gert: ‘Het hoeft echt niet alleen maar hout-hout-hout te zijn, er is heel veel mogelijk. Doordat circulariteit in de woningen als het ware ‘onder de motorkap’ verwerkt zit, weet je van tevoren dat je op dat vlak goed zit. En wil je écht de grens opzoeken van circulair en duurzaam bouwen, dan staan de teams van de TBI Woonbedrijven voor je klaar.’
